سفارش تبلیغ
صبا ویژن

رزسفید

سیره تربیتی امام سجاد (ع)در عید فطر دوشنبه 86/7/23 ساعت 6:29 صبح

سیره تربیتى امام سجاد علیه السلام در عید فطر

عید فطر

با مرورى کوتاه به سیره تربیتى ائمه اطهار علیهم السلام درمى‏یابیم که آن بزرگواران از ماه مبارک رمضان به عنوان یک دانشگاه تربیتى بهره گرفته و با پرورش شاگردان و انسان هاى با استعداد در روز عید فطر هدایا و جوائز مادّى و معنوى به آنان عطا مى‏کردند و به این ترتیب این ماه را به یک آموزشگاه و کلاس پرورش روح و جسم و اخلاق تبدیل نموده و به پرورش یافته‏گان این مکتب در محدوده وسع و اختیاراتش نسبت به شایستگى افراد، عطایائى در نظر گرفته و آنان را تشویق مى‏کردند. در اینجا گوشه‏اى از سیره تربیتى و آموزنده امام سجاد علیه السلام را به روایت سید بن طاووس مى‏خوانیم:

امام صادق علیه السلام فرمود: شیوه حضرت على بن الحسین علیهماالسلام در ماه رمضان چنان بود که هرگاه غلامان یا کنیزان آن حضرت خطائى را مرتکب مى‏شدند آنان را تنبیه نمى‏کرد. آن حضرت فقط خطاها و گناهان آنان را در دفترى ثبت کرده و تخلّفات هر کس را با نام و موضوع مشخص مى‏نمود. در آخر ماه همه غلامان و کنیزان را جمع کرده و در میان آنان مى‏ایستاد. آنگاه از روى نوشته تمام کارهاى خلاف آنان را که در طول ماه رمضان مرتکب شده بودند برایشان گوشزد مى‏کرد و به تک تک آنان مى‏فرمود: فلانى تو در فلان روز و فلان ساعت تخلفى کردى و من ترا تنبیه نکردم! آیا به یاد مى‏آورى؟ مى‏گفت: بلى اى پسر رسول خدا! و تا آخرین نفر این مطالب را متذکر مى‏شد و آنان به اشتباهات و خطاهاى خود اعتراف مى‏کردند. آنگاه به آنان مى‏فرمود: «ارفعوا اصواتکم و قولوا یا على بن الحسین! انّ ربّک قد احصى علیک کلّما عملت کما احصیت علینا کلّما قد عملنا و لدیه کتابٌ ینطق علیک بالحقّ لا یغادر صغیرةً ولا کبیرةٌ ممّا اتیت الّا احصاها و تجد کلما عملت لدیه حاضراً... ؛ با صداى بلند بگوئید: اى على بن الحسین! پروردگارت تمام اعمال و رفتار تو را نوشته است چنان که تو اعمال ما را نوشته‏اى. نزد خداوند نامه اعمالى هست که با تو به حق سخن مى‏گوید و هیچ عمل ریز و درشتى را فروگزارى نمى‏کند و هرچه انجام داده‏اى به حساب آورده و تمام آنچه را که انجام داده‏اى نزد او حاضر و آماده خواهى یافت، چنان که ما اعمال خود را در نزد تو آماده و ثبت شده دیدیم. پس ما را ببخش همچنان که دوست دارى خدا تو را ببخشد.

اى على بن الحسین! به یاد آر آن حقارت و ذلّتى را که فرداى قیامت در پیشگاه خداى حکیم و عادل خواهى داشت. آن پروردگار عادل و حکیمى که ذرّه‏اى و کمتر از ذرّه‏اى به کسى ظلم و ستم روا نمى‏دارد و اعمال بندگان را همچنان که انجام داده‏اند به آنان عرضه خواهد کرد و حساب و گواهى خدا کافى است ...

ببخش و عفو کن تا پادشاه روز قیامت از تو عفو کرده و درگذرد چنان که خودش در قرآن مى‏فرماید: «ولیعفوا و لیصفحوا الا تحبّون ان یغفر الله لکم والله غفورٌ رحیمٌ(1) ؛ باید ببخشند و درگذرند. آیا دوست ندارید خداوند شما را بیامرزد؟ او خداوند آمرزنده و مهربان است.

عید فطر

امام سجاد علیه السلام این کلمات را براى خویش و غلامان و کنیزانش تلقین مى‏کرد و آنان با هم تکرار مى‏کردند و خود امام که در میان آنان ایستاده بود و مى‏گریست و با لحنى ملتمسانه مى‏گفت: «ربّ انّک امرتنا ان نعفوا عمّن ظلمنا فقد ظلمنا انفسنا فنحن قدعفونا عمّن ظلمنا کما امرت فاعف عنّا فانّک اولى بذلک منّا و من المأمورین ... ؛ پروردگارا، تو به ما فرمودى از ستمکاران خویش درگذریم و ما به راستى بر خود ستم کرده‏ایم. همان طور که فرمودى، ما از کسانى که ستم کرده‏اند درگذشتیم، تو هم از ما درگذر که تو در عفو کردن از ما و از ماموران برترى. تو به ما فرمودى سائلى را از درگاه خود محروم نکنیم و هم اکنون ما سائلان و گدایان در آستانه در خانه‏ات زانو زده و احسان و عطاى تو را مى‏طلبیم، بر ما منّت بگذار و محروممان نگردان، که تو در این کار شایسته‏تر از ما و از مأموران هستى. خدایا! من اکرام کردم تو هم به من اکرام کن و با اهل نعمت و مغفرت محشور نما اى صاحب احسان و کرامت.

پس از این برنامه عرفانى حضرت سجاد علیه السلام خطاب به غلامان و کنیزان خویش مى‏فرمود: من شما را عفو کردم، آیا شما هم من و بدرفتاری هاى مرا که فرمانرواى بدى براى شما و بنده فرومایه‏اى براى فرمانرواى بخشاینده عادل و نیکوکار بودم، بخشیدید؟! همگى یکصدا مى‏گفتند: با این که ما از تو جز خوبى ندیده‏ایم ترا بخشیدیم. آنگاه به آنان مى‏فرمود:

بگوئید خداوندا! از على بن الحسین درگذر! همان طور که او از ما در گذشت، او را از آتش جهنم آزاد کن همان طور که او ما را از بردگى آزاد کرد. آنان دعا مى‏کردند و امام سجاد علیه السلام هم آمین مى‏گفت. و در پایان مى فرمود: بروید، من از شما در گذشتم و آزادتان کردم به امید این که خدا نیز از من درگذرد و آزادم کند.

در روز عید فطر چندان به آنها جایزه و هدایا مى‏بخشید که از دیگران بى‏نیاز مى‏شدند. هر سال در شب آخر ماه مبارک رمضان در هنگام افطار حدود بیست بنده آزاد مى‏کرد و مى‏گفت: «انّ الله تعالى فى کلّ لیلةٍ من شهر رمضان عند الافطار سبعین الف عتیقٌ من النّار کلّاً قد استوجبوا النّار؛ خداوند متعال در هر شب ماه مبارک رمضان هفتاد هزار کس را از آتش جهنم آزاد مى‏کند که همگى مستحق عذاب بوده‏اند آن حضرت هیچ بنده‏اى را بیش از یک سال به بندگى نمى‏گرفت. هرگاه کسى را در اول سال و یا در وسط آن مالک مى‏شد در شب عید فطر آزاد مى‏کرد. این عمل روش هر ساله او بود. بندگان سیاه را که هیچگونه نیازى به آنان نداشت مى‏خرید و در عرفات بعد از مراسم عرفه همه را آزاد ساخته و هدایاى قابل توجهى را به آنان عطاء مى‏کرد.(2)

با توجّه به این روایت نسبتاً طولانى در مى‏یابیم که رهبران الهى و پیشوایان معصوم ما چقدر در ترویج فرهنگ اسلامى و آموختن آن به انسانهاى تشنه معرفت تلاش نموده و نه تنها در ماه رمضان و عید فطر در آزادى جسم آنان مى‏کوشیدند بلکه افکار و اندیشه‏هاى آنان را نیز از بند جهل و غفلت و خرافه پرستى رها مى‏ساختند و بدین گونه بود که تربیت یافتگان مکتب اهل بیت علیهم السلام از پستى ذلّت به اوج عزت مى‏رسیدند و بردگان گرفتار به رهبران جامعه و عارفان خداجوى مبدل مى‏گشتند. که فهرست مفصلى از اینان را مى‏توان در کتابهاى رجالى، تاریخى و سیره مطالعه نمود.

 

پی نوشت ها:

1- سوره نور، آیه 22.

2- اقبال الاعمال، ص 260.

 

منبع:

مجله پاسدار اسلام، شماره 275 ، حجة‏الاسلام عبدالکریم پاک‏نیا .

 


نوشته شده توسط: مریم


ِْلیست کل یادداشت های این وبلاگ

اتوبوس شب ونگاه کلی.....
[عناوین آرشیوشده]

خانه
مدیریت
پست الکترونیک
شناسنامه
 RSS 

:: کل بازدیدها ::
66840


:: بازدیدهای امروز ::
2


:: بازدیدهای دیروز ::
1



:: درباره من ::

رزسفید

مریم
تا شقایق هست زندگی باید کرد...

:: لینک به وبلاگ ::

رزسفید


:: آرشیو ::

ماه رمضان
مهر ماه 1386
پاییز 1386



::( دوستان من لینک) ::

اموزش . ترفند . مقاله . نرم افزار


:: لوگوی دوستان من ::











:: خبرنامه ::